Bilim insanları, Atlantik Nino ve Benguela Nino gibi bölgesel hava olaylarının zamanlamasını beş ay öncesinden öngörebilen yapay zeka destekli bir sistem geliştirdi. Erken uyarı mekanizmalarıyla balıkçılık ve kıyı planlamasında büyük değişim öngörülüyor.
ANKARA-BHA
Bilim insanları, Atlas Okyanusu’nda meydana gelen ve Batı Afrika ile Güney Amerika kıyılarında etkili olan Atlantik Nino ile Benguela Nino hava olaylarını beş ay önceden tahmin edebilen yapay zeka tabanlı bir sistem geliştirdi. Geliştirilen sistem sayesinde, bu olayların olası etkilerine karşı bölgesel erken uyarılar mümkün hale gelecek.
Avrupa ve Afrika’daki çeşitli üniversiteler ile araştırma merkezlerinin iş birliğiyle yürütülen çalışma kapsamında, 90 yıllık okyanus sıcaklığı verileri derin öğrenme algoritmalarıyla analiz edildi. Araştırmanın bir sonraki adımı, tahminlerin herkesin erişimine açık olacağı bir internet platformuna taşınması olacak.
Avrupa-Akdeniz İklim Değişikliği Merkezi (CMCC) araştırmacısı Dr. Marie-Lou Bachelery, Atlas Okyanusu’ndaki bu olayların yalnızca bölge ülkelerinde değil, Avrupa gibi uzak coğrafyalarda da hava koşullarını etkilediğine dikkat çekti. Bachelery, “Atlantik Nino yağış rejimlerini değiştiriyor, Benguela Nino ise balıkçılığı doğrudan tehdit ediyor. Bu öngörüler sayesinde ekonomik ve ekolojik önlemler zamanında alınabilecek” dedi.
Yapay zeka sisteminin, geleneksel iklim modellerinin yetersiz kaldığı karmaşık ve doğrusal olmayan ilişki yapılarını tespit etmede büyük avantaj sağladığını vurgulayan Bachelery, derin öğrenmenin bu tür hava olaylarının arkasındaki mekanizmaları daha doğru şekilde modelleyebildiğini kaydetti.
İklim değişikliğinin bu olayların şiddetini ve sıklığını etkileyebileceğine işaret eden Bachelery, özellikle Benguela bölgesinde daha sık yaşanması beklenen okyanus ısınmalarının balıkçılık ekonomisi için ciddi riskler taşıdığına dikkat çekti.
Uzmanlar, bu sistem sayesinde kıyı planlaması, balıkçılık sezonları ve çevresel korunma stratejilerinin daha bilinçli bir şekilde yönetilebileceğini vurguluyor. Yapay zekanın sunduğu öngörü avantajı, sadece bilimsel başarı değil; aynı zamanda bölgesel kalkınma, gıda güvenliği ve ekosistem dengesi açısından da kritik bir rol oynayacak.
